Toeren door de West-Europese geschiedenis

De Toercommisie van de KNRB had deze zomer een van de botenwagens met twee wherry’s geplaatst bij Roeivereniging Turbine in Grünau, aan de Langer See ten zuidoosten van Berlijn. Een historischer roeiplek is nauwelijks denkbaar. In het nieuwe nummer Roei! een prachtig verhaal over deze bijzondere toertocht. 

In Roei! staan nog veel meer interessante artikelen. Voor 30 euro per jaar heb je al een abonnement. Klik hier voor meer info!

Met twee, drie flinke roeihalen drijf je vanaf roeivereniging Turbine midden in de Regattenstrecke, de olympische roeibaan van de Spelen van 1936, iets voorbij het vijftienhonderdmeterpunt. Even verderop staat de tribune, nog net als destijds. Hoe zonnig en vredig die er ook bij ligt, je kunt je de kreten van het uitzinnige publiek inbeelden, gevolgd door de ijzige stilte toen de Amerikaanse acht Italië en Duitsland versloeg.

Olympische roeibaan Spelen 1936

Je kunt er niet omheen. Roeien door Berlijn is varen door recente West-Europese geschiedenis. Je roeit over het Landwehrkanal langs de Stiftung Deutsches Technikmuseum met bovenop het dak een zogenoemde Rosinenbomber, waarmee de Amerikanen snoep dropten tijdens de Russiche blokkade van Berlijn van 1948-1949. Over de Wannsee langs het Villa Marlier, het Haus am Wannsee, waar op 20 januari 1942 de Wannseeconferentie plaatsvond, waar nazis overlegden over ‘de oplossing van het Jodenvraagstuk’. Je ziet de Oberbaumbrücke liggen, ooit een grensovergang tussen Oost- en West-Berlijn.

Kilometers onbelemmerd roeien
Het huidige Berlijn telt 3,5 miljoen inwoners en bruist als elke grote stad. Maar Berlijn is ook rust en ruimte. Bekend zijn de parken, minder bekend zijn de rivieren en meren in en om de stad. Rivieren als de Spree, de Havel en de Dahme verbinden de grote meren als de Wannsee, de Müggelsee en Zeuthener See, die alle op hun beurt weer verbonden zijn met het Oder-Spree-Kanal, Landwehrkanal en Teltowkanal. Alle vaarwegen zijn vrij toegankelijk voor roeiboten, op een deel van de Spree door hartje Berlijn na, dat is gereserveerd voor rondvaartboten.

Roeien tussen de kunst! Molecule Man van Jonathan Borofsky op de Spree

Alles wat zich over het water kan voortbewegen gaat te water, van gemotoriseerde snowboards tot vakantiehuisjes op twee catamaran-drijvers met buitenboordmotor. Zogezegd lijkt het een drukte van belang op het water, maar dat valt mee. Er is zoveel water en er heerst zo’n ontspannen sfeer dat je je afvraagt of het werkelijk zomer is. Kilometerslang kun je onbelemmerd roeien tegen het decor van eindeloze luchten.

Alleen bij de sluizen komt alles bijeen, de motorjachten, vrachtschepen, duwbakcombinaties, rondvaartboten en opblaasbootjes. Onveilig is het niet, de sluiswachters hebben groot gezag en het schutten gebeurt zeer beheerst.

Waar de doorgangen nauw zijn, bestaat een tijdslot, bijvoorbeeld twintig minuten na het hele uur mag je vanaf de ene kant doorvaren en twintig minuten na het halve uur vanaf de andere kant. Dat werkt uitstekend. Bij stenen of stalen walkanten zijn om de vijftig meter trappetjes aangebracht, mocht er iets misgaan.

Vele roeiverenigingen
De enorme ‘kustlijn’ vormt een paradijs voor watersporters. Berlijn telt alleen al negenenvijftig roeiverenigingen, en ook nog talloze kano-, zeil-, kajak- en drakenbootverenigingen. De wherry’s van de KNRB waren een bezienswaardigheid, dit type boot kent men daar niet.

Waar jachthavens zijn staat vaak een bord met een gele golf. Watersporters kunnen daar binnenlopen en gebruikmaken van tal van voorzieningen als ligplaatsen, sanitair en levensbehoeften. Roeiers kunnen bij de roeiverenigingen aanleggen, water halen en hulp krijgen. De boten mogen overnachten op het terrein van de roeiclubs, soms kun je er ook je tent opslaan. De sleutel? Geen probleem: hier heb je hem, gooi morgen maar in de brievenbus. Ideaal voor een trektocht. Wie niet kampeert, kan zich gemakkelijk per openbaar vervoer van en naar het vakantieadres begeven om de boottocht voort te zetten. Vanzelfsprekend zijn de waterkaarten zeer gedetailleerd. Alles bij elkaar een uitstekend recept voor een geslaagde toertocht.

Uit: Roei!
Tekst & Foto’s: Paul van Heugten