Iedere kont is anders - gepersonaliseerde bankjes

Pijn in je kont door een oncomfortabel bankje, veel roeiers kunnen erover meepraten. Maar doorgaans nemen ze genoegen met de bankjes die in een boot zitten. Eventueel leggen ze er een kussentje op. Allemaal standaardmateriaal, terwijl geen twee achterwerken gelijk zijn. Voor maatwerk lijkt een bijzondere aanleiding nodig, zoals het willen overroeien van een oceaan of het willen winnen van olympisch goud.

In Roei! staan nog veel meer interessante artikelen. Voor 30 euro per jaar heb je al een abonnement. Klik hier voor meer info. Dit artikel is geschreven door Leonie Walta.

Toen MarcelAtes en zijn makkers van de Dutch Atlantic Four hun plannen maakten voor deTalisker Atlantic Challenge 2018 kenden ze de verhalen van oceaanroeiers dieeen stukje yogamat dubbelvouwden voor op het bankje, om er onderweg gaten in teknippen waar een drukplek ontstond. Zoiets provisorisch stond hem niet aan. Datkon beter. Hij dacht, wie zit er eigenlijk de hele dag? Iemand die niet kanlopen. Zo kwam hij uit bij Bert Stevens Orthesebouw, die voor de para-roeiers van deKNRB, Corné de Koning en Annika van der Meer, de zitjes maakt. Zijn zoon KayStevens zette zich aan het ontwerp van de oceaanroeibankjes.  

Zitbotten en stuitje
“De belangrijkste uitgangspunten bij het ontwerp van de roeibankjes zijn dat je achterwerk volledig ondersteund wordt en je stabiel zit”, vertelt Stevens. “We gaan daarbij uit van een afdruk in een vacuümkussen, zoals we dat bij een zitorthese – een op maat gemaakte aanpassing voor mensen met een beperking – ook doen. De zitbotten en het stuitje, waar de grootste druk ontstaat, moeten vrijliggen. Voor de bankjes van de oceaanroeiers hebben we op maat gemaakte zitjes gecombineerd met de gebruikelijke onderconstructie voor de bankjes in die boot, bij elkaar woog die constructie ruim vijftien kilo. Dat heb ik inmiddels met de helft kunnen terugbrengen zonder verlies aan stabiliteit.”

Stabiel
De mannen van de Dutch Atlantic Four konden uit de voeten met twee op maat gemaakte bankjes voor hun boot, het luisterde niet zo nauw dat ze ieder een eigen bankje nodig hadden. Over de stabiliteit ervan waren ze zeer te spreken, vertelt Ates.

“We vielen ondanks de golven, die nooit hetzelfde waren en van alle kanten kwamen, nooit van onze bankjes. We konden de boot zelfs met ons achterwerk stabiliseren.”

Ze wonnen derace over de Atlantische Oceaan, en natuurlijk voelden ze hun achterwerk, maarniet meer dan de ontstoken pezen, de spierpijn en de wonden van de riemen dietegen hun benen knalden. “Het is ook een kwestie van goed schoonhouden metalcohol en zeep. En goed drooghouden. De bankjes hielpen daarbij, daar bleefgeen water op staan. Veel oceaanroeiers kunnen na hun oversteek niet zitten, omdatze lang op een nat bankje hebben gezeten.”

Lerend vermogen
Kay Stevens startte voor zijn maatwerk in roeizitjes een eigen onderneming, KS Custom Seating, en heeft de oceaanroeibankjes inmiddels ook verhuurd aan Britse ploegen. Het is een innovatie waar je er niet zoveel van ziet in de oceaanroeisport, afgezien van de veiligheidsvoorschriften, vertelt Ates. “Het lerend vermogen is niet groot in een sport waar wereldwijd maar 1200 man aan meedoen, en vaak maar één keer – je relatie gaat eraan als je het vaker doet. Weinig mensen vragen zich af waar ze mee bezig zijn, ze kopiëren wat anderen hebben gedaan. Zo’n bankje, dat is een investering waarvan je alleen achteraf ervaart waarom je die moet doen.”

Holland Acht
Het bankje als sluitpost. Bondscoach Mark Emke noemde het in het vorige nummer van Roei! als een van de ideeën die al een tijd rondsluimerden maar waar ze vanwege middelen en daadkracht niet aan toe kwamen.

Met Red Bull, denieuwe sponsor van de Holland Acht, kwam het aan het rollen. Emke kwam incontact met Jörg Natrup en Anne Jeusfeld van het Duitse bioμchanics, dat zichspecialiseert in technologie voor topsporters en onder meer veel ervaring heeftmet op maat gemaakte fietszadels. Op de Bosbaan deden zij de nodige metingen omgepersonaliseerde zitjes voor de roeiers te ontwikkelen. 

Drukmeting
“We gebruiken voor de meting een dun matje met 128 druksensoren waarop de roeiers moeten zitten tijdens het roeien”, legt Jörg Natrup per e-mail uit. “Op een goede ergometer krijgen we vergelijkbare resultaten als in de boot, dus hebben we de metingen binnen gedaan. We hebben een plat stuk schuimplastic gebruikt als zitting om de meting op te doen. Daaruit komt een gekleurd plaatje, waarop je de drukverdeling kunt zien, met als pieken normaal gesproken de locaties van de zitbotten en het stuitje.”

De locatie ende afstand tussen de drie botten kan sterk verschillen, vooral tussen mannen envrouwen, en tijdens de haal veranderen de botten steeds van positie door hetkantelen van het bekken.

Meer comfort
Natrup en Jeusfeld gebruiken de metingen om met CAD-software een ontwerp op maat van de roeier te maken, op basis waarvan ze met een computergestuurde freesmachine een zitje fabriceren uit schuimplastics van verschillende hardheid. De onderkant is zo gemaakt dat het op een standaard bankje past. Op de bovenkant komen kleine randjes voor de stabiliteit. Met deze zitjes deden ze opnieuw een drukmeting bij de roeiers om de verschillen te kunnen vaststellen. “Vooral bij de roeiers die last hadden van drukpunten was er een duidelijk effect, bij anderen die geen problemen hadden was dat minder. We gaan naast de meting ook af op wat zij zelf vertellen over toegenomen comfort. Maar over de hele groep roeiers die we hebben gemeten kunnen we vaststellen dat er een gemiddelde afname van 50% van de piekdruk is.”

Effecten
De vraag is natuurlijk of de mannen van de Holland Acht hier ook harder van gaan roeien. Dat kan Natrup nog niet bewijzen. “Maar we denken dat meer comfort leidt tot betere prestaties, zeker aan het eind van een wedstrijd als er vermoeidheid in het spel is.”      

Mark Emke ispositief over het project maar laat zijn roeiers de keuze of zij wel of nietmet het zitje willen roeien. “Sommigen leggen het weer aan de kant. Maar ik hebook een roeier die veel last van zijn rug had en met wie het nu beter gaat. Ikzie ook dat de positie van de roeiers net iets anders is, dat ze iets schuinerzitten. We zullen zien wat het oplevert, we zijn er nog mee bezig.”

Sloeproeiers
Ook Kay Stevens werkt aan een concept voor valide roeiers, met een vaste zitting. Hij zou het graag in een pilot met wedstrijdroeiers willen testen. Marathonroeiers toonden al interesse in het idee.

Of eengepersonaliseerd zitje, nog even los van de kosten, bij een groter publiek vanmarathon- en toerroeiers zal aanslaan? Dat lijkt een mentaliteitskwestie. Stevens:“We nemen het oppervlak waarop we zitten altijd voor lief. Neem nou van diestapelstoelen in een vergaderzaal. Geen mens kan daar normaal op zitten, maarwe accepteren dat. Je ziet het ook bij het sloeproeien, daar zitten ze op eenhouten plank en daar zeuren ze niet over. Maar toch, ik heb wel een nieuw modelkussen voor ze ontwikkeld en ik ben heel nieuwsgierig hoe groot de interessedaarvoor is.”

Carl Douglas
De Britse botenbouwer Carl Douglas verkoopt zijn standaard houten rolbankjes met gaten ook in een gepersonaliseerde variant. Hij doet dat op basis van een afdruk van je achterwerk in oase – dat zachte groene spul waar je bloemen in kunt steken.

Meer informatie over bioμchanics: www.tech2win.de
Meer informatie over KS Custom Seating: www.kscustomseating.com
Meer informatie over Carl Douglas’ bankjes: http://www.carldouglasrowing.com/Seats_Slides

Uit: Roei! 
Rubriek: roei!materiaal
Tekst: Leonie Walta
Foto’s: bioμchanics, Kay Stevens, Merijn Soeters