Lieke Otten

Ze is altijd op zoek naar wat ze nog meer kan leren en waar ze nog beter in kan worden. Ze is snel verveeld, nooit tevreden en daarom regelmatig op zoek naar iets nieuws. In zowel haar coach carrière als in haar werk als fysiotherapeut vindt ze dat elke dag terug. Hoe is Lieke begonnen in de roeiwereld? Hoe verliep de overstap van coach bij Skadi naar coach bij Laga en waar is ze het meest trots op? We vroegen het Lieke Otten zelf.

Hoe ben je begonnen met roeien en wat doe je nu binnen het roeien?

In 2009 ben ik begonnen met roeien, in Delft in de Owee ben ik verstrikt geraakt in het enthousiasme van Lagaaiers. Ik was verliefd: dit is wat ik ging doen in mijn studententijd. Terwijl ik roeide begon ik met het coachen van Ringvaartploegen en Opvangploegen. Het fascineerde mij enorm. Hoe maak je van een groepje willekeurige poppetjes een sporter, een roeier, een ploeg? Door het roeien en coachen leer ik bijzonder veel over anderen en, niet in de laatste plaats, over mijzelf. Na een paar jaar werd het duidelijk dat ik geen talent was binnen het roeien. Een kort uitstapje in het rugby leerde me de verschillende specialismen in een team op waarde te schatten en ook dat ik nog niet klaar was met de roeisport.

Coachen bleef aan me trekken en ik werd gevraagd om op Skadi te helpen, voor ik het wist coachte ik EJL en was ik niet meer weg te slaan. De jaren daarna ben ik blijven hangen op de lichte mannen, vooral omdat Dion van Schie, die destijds profcoach lichte mannen was op Skadi, me bleef uitdagen. Ik heb enorm geluk gehad met de mensen die ik om me heen had. Dion, waar ik oneindig van kon leren, en een enthousiaste, leergierige groep roeiers en mede-coaches die mij uitdaagden.

Mijn laatste jaar op Skadi bleek mijn visie op coachen niet overeen te komen met die van de vereniging. Ik ben gevraagd om de BLM4x te coachen voor het EK U23 in Duisburg en heb gedurende de zomer de overstap gemaakt naar mijn oude thuis: Laga. Ik heb een paar maanden stage mogen lopen bij de B-selectie en ben nu met Coen Eggenkamp bezig met de LM4x. Per ongeluk ben ik daarbij verstrikt geraakt in zijn fantastische groep “Oud Licht” op Triton. Op dit moment vraag ik mij af of mijn hobby niet een beetje uit de hand loopt en hoe ik dat in de toekomst wellicht wil veranderen, dat is weer een hele nieuwe uitdaging!

Zoals je aangaf coachte je eerst bij Skadi en daarna ben je overgestapt naar Laga, hoe was deze overstap?

Het coachen van wedstrijdploegen is voor mij begonnen op Skadi. Destijds was er nog weinig structuur en had ik veel ruimte om te ontdekken wat ik van het coachen vond, daar gaf Dion ook veel ruimte voor. Na mijn eerste jaar voelde het als een missie om de lichte mannen op orde te krijgen, om daar een consistent goed varende grote groep van te maken. Niet alleen op roeigebied; ik wilde ook dat het goede mensen werden, want ik geloof dat goede mensen goede roeiers zijn.

In mijn vierde jaar op Skadi maakte de vereniging een grote verandering door, een verandering waar ik eigenlijk slecht in paste. Ik miste de flexibiliteit om daar in mee te bewegen, maar ben voor de roeiers nog een jaar gebleven. Mijn missie om een consistente groep te handhaven voelde noodzakelijker dan ooit. Daar maakte ik natuurlijk geen vrienden mee en de ruimte die ik ervaren had in de jaren daarvoor kromp elke week. Ik voelde aan alles dat het tijd was om te gaan en zag hoe enthousiast mijn verenigingensgenoten in Delft reageerden op de komst van Francesco Fossi, daar wilde ik wel eens meer van zien!

Bij Laga is de vereniging ingericht met één doel; zo hard mogelijk roeien. Die inrichting maakt dat er goed is nagedacht over simpele, essentiële dingen zoals een botenplan en er zijn weinig onaangename verrassingen. De prioriteiten zijn veelal op orde. Soms kan ik me hierdoor ook beperkt voelen in de mogelijkheden en realiseer ik mij ook dat ik bij Skadi veel bewegingsruimte kreeg. Tegelijkertijd krijg ik veel energie van de diversiteit, het talent, de leergierigheid en de dankbaarheid van de roeiers bij Laga. Doordat het allemaal goed is ingericht heb ik ook de ruimte om met projecten als de LM4x aan de slag te gaan, zonder me zorgen te hoeven maken over “mijn” roeiers op Laga.

Zoals ik al zei, ik heb enorm geluk gehad met de mensen om me heen en niet alleen op Skadi en Laga, maar ook de mensen waar ik buiten de verenigingen mee mag samenwerken.

Heb je wat aan je kennis als fysiotherapeut als coach?

Mijn werk als fysio en coachen lopen vaak naadloos in elkaar over. Het meest voor de hand liggende is dat als er iemand een pijntje heeft, ik daar vaak meteen iets aan kan doen en het risico ervan kan inschatten. Verder ben ik me, door mijn werk, bijzonder bewust van het evenwicht tussen mobiliteit vs. stabiliteit en belasting vs. belastbaarheid. Het gebrek van een van beiden is bijna altijd de oorzaak van problemen. Als fysio is dat probleem vaak in de vorm van beperkingen of pijn. Als coach is dat probleem vaak in de vorm van suboptimale prestaties of blessures.

Ook mijn visie op “mensen helpen” komen in beide op een vergelijkbare manier naar voren. Ik geef graag handvatten en vertrouwen om dingen zelf op te lossen. Bij een patiënt met klachten ga ik opzoek naar het probleem, een ellenboog klacht is nooit alleen een elleboog, je hebt een heel lijf, een heel mens. Waarom ontstaan juist hier de klachten? Waarom nu? Wat in dit geheel is er niet optimaal? Ik zoek en behandel de plek waar ik denk dat de beperking is, leg uit wat ik doe en waarom. Ik erken als ik het niet weet, dan gaan we opzoek naar iemand die het wel weet. Belangrijk is dat iemand ook zelf moet gaan herkennen wanneer rust nodig is bijvoorbeeld, want ik ben er niet altijd. Met coachen doe ik dat ook. Als coach zoek ik naar wat het moet worden, maar de roeier moet het zelf uitvoeren. Die keten gaat verder dan alleen het technische aspect, een roeier is niet alleen een poppetje in een boot.

Waar ben je het meest trots op?

Wanneer roeiers mij vragen of ik ze wil coachen, dat voelt als het grootste compliment, daar kan geen behaald doel tegenop. Wanneer een roeier me in vertrouwen neemt, dat voelt als dé bevestiging van onze samenwerking.

”Wanneer roeiers mij vragen of ik ze wil coachen, dat voelt als het grootste compliment, daar kan geen behaald doel tegenop”

Lieke Otten

Wat wil je andere coaches meegeven?

Te veel om op te noemen! Vertrouwen verdien je, je mag het nooit nemen! Doe alles voor een veilig sportklimaat. Vaak werk je met jonge mensen die razendsnel ontwikkelen, niet alleen in de roeiboot. Een veilige, respectvolle omgeving is essentieel. Je kunt je nu slecht voorstellen hoeveel invloed je hebt, zelfs jaren later als ze geen roeier meer zijn.

Iemand zei ooit tegen me: ‘Ik coach nu een paar jaar en heb het gevoel dat ik alles al gezien heb’. Als je dat niet begrijpt ben je mijn inziens niet goed bezig, je bent nooit uitgeleerd en uitgekeken. Elke roeier, elke ploeg, elk moment is anders; een nieuwe puzzel. Als je die uitdaging zelf even niet ziet, ga bij een ander kijken. Durf je kwetsbaar op te stellen en alles te vragen.

Tot slot, bijna iedereen doet dit werk vrijwillig, steken eindeloos energie in de sport op basis van de liefde voor de sport. Toch zijn er ook felle discussies, worden er fouten gemaakt en zal er wel eens ruzie gemaakt worden. Zorg er voor jezelf voor dat je van deze momente leert, erken wanneer je bij moet sturen, waardeer de passie van een ander, blijf bij je gevoel en begin weer opnieuw. Waarschijnlijk voel je je zelf soms persoonlijk aangevallen, maar realiseer je dat dit voor de ander waarschijnlijk precies hetzelfde is!

De KNRB biedt, op diverse niveaus, coach- en instructeursopleidingen aan. Lees op KNRB.nl meer over het opleidingsaanbod.