‘Josy is excentriek en soms wat eigenwijs, maar voelde zich erg verantwoordelijk voor iedereen in het team’

Josy Verdonkschot keerde in mei 2013 terug bij de Koninklijke Nederlandse Roeibond. Hij bracht onder andere Maaike Head en Ilse Paulis naar het goud tijdens de Olympische Spelen 2016 in Rio de Janeiro. Ook in Tokio waren de vrouwen in topvorm: één keer zilver (W4-) en twee keer brons (LW2x en W2x). De KNRB maakt zich op voor een nieuwe reis naar Parijs 2024 met Eelco Meenhorst als hoofcoach. Josy is inmiddels begonnen aan een nieuw avontuur als Technisch Directeur in Amerika.

Om een indruk te geven van hoe roeisters de reis naar hun sportieve doelen onder begeleiding van Josy hebben ervaren, vroegen we Roos de Jong, Marieke Keijser en Olivia van Rooijen om hun ervaringen met ons te delen.

Roos de Jong

Roos de Jong, roeister in de bronzen vrouwen dubbeltwee, moest best even wennen toen ze nieuw bij het team kwam. De bondscoach is iemand waar Roos tegenop keek en ze vond het daardoor best moeilijk om haar mening te geven of om voor zichzelf op te komen. Daarnaast vond ze zichzelf een tegenpool van Josy: ‘Hij is heel gestructureerd en ik helemaal niet. Zo had Josy alle gegevens van atleten, schema’s en meer allemaal netjes geordend in Excel, terwijl ik vaak in de ochtend nog niet wist welke training ik moest doen.’ Door de jaren heen heeft Roos Josy steeds beter leren kennen en vond ze haar eigen weg binnen het team. ‘Josy heeft zeker bijgedragen aan mijn ontwikkeling als atleet, maar ook als persoon. Hij heeft me geholpen te vertrouwen op mijn eigen kracht, inclusief alle eigenaardigheden en het belang om die te kennen en trouw aan te blijven.’ Roos geeft aan dat ze denkt dat Josy’s eigenaardigheden in combinatie met zijn precisie, volle overgave en het beste willen voor elke atleet, hem tot een hele succesvolle coach maakt.

‘Ik durf wel met zekerheid te zeggen dat ik niemand ken zoals Josy. Hij is excentriek, soms wat eigenwijs, maar tegelijkertijd voelt hij zich erg verantwoordelijk voor iedereen in het team. Hij wil dat iedereen succes heeft en het beste uit zichzelf kan halen.’

Roos de Jong

Marieke Keijser

‘Ik weet nog goed dat we op trainingskamp waren met de al geplaatste boten voor de Olympische Spelen 2020 op de Sierra Nevada, een hoogtestage waar je praktisch in een bunker zit. Door corona was onze bewegingsvrijheid zeer beperkt, geen lange fietsentochten langs de kust of naar Granada om koffie te drinken op je vrije middag. Er was door de Times een artikel gepubliceerd dat achter de schermen besloten was om ook de Olympische Spelen in 2021 niet door te laten gaan. Dan zit je daar op een berg, opgesloten, keihard te trainen voor misschien wel niets. Josy riep ons allemaal bij elkaar en er was een emotioneel groepsgesprek. Het maakte het team sterker, want we moesten het beste ervan maken en we zagen hoe erg het Josy raakte dat misschien wel onze dromen in duigen vielen. Hij zei: ‘Ik hoef niet nog een keer naar de Spelen, maar ik wil dat jullie allemaal naar de Spelen kunnen’.

Marieke, roeister in de bronzen lichte vrouwen dubbeltwee, omschrijft Josy als zeer data minded en precies, met een groot hart voor het (lichte) dames roeien: ‘Of zoals hij zelf zegt: Ik ben een man met een gebruiksaanwijzing’. Ze heeft van Josy geleerd om emotionele dingen praktischer aan te pakken en daarin weerbaarder te worden.

‘Het was natuurlijk een bizarre cyclus met corona en uitstel, maar ook het “normale” topsport leven; blessures, onzekerheden en soms tegenslagen. Josy pakt alles heel erg simpel aan waardoor grote dingen klein worden gemaakt.’

Marieke Keijser

Olivia van Rooijen

Olivia van Rooijen, roeister in de vrouwen dubbelvier, heeft jaren onder zijn leiding geroeid voor de KNRB, is onder andere wereldkampioen geworden in 2017 en leverde een vaste bijdrage in het team. Olivia geeft aan dat Josy altijd een duidelijk beeld heeft van wat hij wil en ziet dit graag onderbouwd met cijfers. ‘Hij denkt altijd drie stappen vooruit en wil op alles voorbereid zijn. Hij heeft me geleerd dat mijn zwaktes ook mijn kracht zijn en bijdragen aan wie ik ben en wat me drijft.’

Olivia omschrijft een situatie die haar is bijgebleven; de avond voor de wedstrijd van het EK in 2020. Ze hadden een voorbespreking in aanloop naar de wedstrijd en waren met veel technische punten bezig geweest. ‘Tijdens deze voorbespreking gingen we deze punten herhalen. Josy nam het over en zei hij dat we alle vier echte racers zijn en dus niet alleen maar bezig moeten zijn met technisch goed roeien, maar vooral moeten roeien op ons gevoel en met onze ‘GUT’.  We verstonden allemaal alsof we moesten roeien met onze ‘…’. Dit zorgde voor een hilarische situatie en brak de spanning voor de wedstrijd. Of het nu daaraan lag of niet, dat EK hebben we gewonnen.’

Olivia geeft aan dat Josy zeker in het begin lastig is te doorgronden: ‘Hoewel hij het wil doen lijken alsof alles altijd met een reden gedaan wordt, en dat vaak ook het geval is, kom je er langzamerhand achter dat ook Josy een persoon is met betere en mindere dagen.’ Ze geeft aan dat het niet altijd makkelijk is te zien, maar dat de dingen die hij doet zijn vanuit de overtuiging is dat het (uiteindelijk) voor het geheel het beste is om te doen. ‘Josy kan stug zijn, maar hij kan ook zeker met je meedenken. Hij beseft dat je meer bent dan alleen een atleet en creëert mogelijkheden om je naast het roeien verder te ontwikkelen. In mijn geval heb ik hierdoor langer met plezier kunnen roeien en daar wil ik hem voor bedanken. Ook wil ik hem veel succes en plezier wensen met zijn nieuwe avontuur!’

‘Hij beseft dat je meer bent dan alleen een atleet en creëert mogelijkheden om je naast het roeien verder te ontwikkelen.’

Olivia van Rooijen

Van Bondscoach naar Technisch Directeur

Na de Olympische Spelen van Tokio is Josy aangesteld als technisch directeur van het Amerikaanse roeien. Daarmee heeft hij de uitdaging aangenomen om het roeien in Amerika weer op de kaart te zetten. ‘Het is een prachtige uitdaging. Amerika had nul roeimedailles tijdens de Olympische Spelen in Tokio. Dat was een enorme teleurstelling en daarom staat iedereen open voor verandering. Met de Olympische Spelen van 2028 in Los Angeles in het vooruitzicht liggen er veel kansen’, aldus Verdonkschot.

Josy is net terug van een reis van twee weken door Amerika wanneer we hem spreken. Hij is naar New York gevlogen, vervolgens naar Austin in Texas, Oklahoma City, Oakland, Virginia, Washington D.C., Philadelphia, Princeton, New York en Boston om te eindigen op de luchthaven van New York voor de terugvlucht. Hij heeft veel atleten, coaches en andere betrokkenen gesproken en ziet potentie: ‘Ik ken het Amerikaanse systeem, het is heel anders dan in Nederland. Er is geen echte structuur, langetermijnplanning en het verloop van atleten is enorm. Het is mijn taak hier verandering in te brengen. Ik wil bouwen aan een systeem waarin niet van jaar tot jaar gedacht wordt, maar in een olympische cyclus waarin roeiers de mogelijkheid krijgen zich op alle vlakken verder ontwikkelen.’

‘Ik ben niet de beste coach van de wereld. Ik denk dat niemand dat is. Maar iedereen biedt andere perspectieven waar we elkaar mee kunnen helpen en waar men veel van kan leren.’

Josy Verdonkschot

Duurzaam systeem

Josy denkt dat er efficiënter kan worden omgegaan met tijd, geld en middelen. ‘Amerika is enorm, en dat merk je ook in de organisatie. Er is geen kantoor. Iedereen werkt thuis, over heel het land verspreid. Hetzelfde geldt voor de atleten. De atleten trainen alleen of in plukjes verspreid. Er is geen nationaal trainingscentrum zoals het OTC in Nederland. Iedereen kent het beeld van de Amerikaanse universiteiten met hun enorme budgetten en geweldige faciliteiten. Maar dat is een andere wereld, die volstrekt los staat van het nationale team.’

Zijn doel is het opbouwen van een structuur en een duurzaam systeem, maar voorlopig begint Josy met het stroomlijnen van zaken en met luisteren. Er zullen op de korte termijn resultaten moeten komen en op de lange termijn een duurzame structuur. ‘De situatie in Amerika is eigenlijk goed te vergelijken met wat ik in Italië aantrof in 2009. De ervaringen uit Italië komen nu goed van pas. De eerste stap is samen met alle betrokkenen een plan schrijven waaraan iedereen zich committeert. Alleen met dat draagvlak geloof ik in de onbeperkte mogelijkheden van het Amerikaanse systeem.’

‘Ik heb een leeg vel met stippen vol potentie. Het is aan mij de taak deze stippen te verbinden en het te laten werken. We moeten gewoon gaan beginnen met verbinden.’

Josy Verdonkschot

Josy pendelt voorlopig nog tussen Amerika en Nederland. Voor nu kan een groot deel van het werk nog op afstand. Vanaf volgend seizoen zal hij waarschijnlijk meer permanent in Amerika verblijven, wellicht met de hele familie.