Al 75 jaar toertochten

De toercommissie viert dit jaar haar 75-jarige jubileum. Samen met voorzitter Pieter Kwantes blikken we terug op driekwart eeuw toerroeien.

Ze zijn net terug van een driedaagse toer door Friesland die speciaal voor het 75-jarige bestaan van de toercommissie werd georganiseerd. De in 1941 door de NRB (ze werd pas Koninklijk in 1967) opgerichte toercommissie werd indertijd in het leven geroepen met het idee om toertochten over de grens te organiseren. Na de allereerste tocht in Friesland weken ze al snel uit naar Duitsland, Frankrijk en Engeland en inmiddels is de commissie dan ook behoorlijk ervaren in het organiseren van buitenlandse tochten. Pieter Kwantes is momenteel de voorzitter van de commissie en vertelt wat in de loop der jaren veranderd is.

“We organiseren jaarlijks zes buitenlandse toertochten, en voor ons 75-jarig bestaan vinden ook twee tochten plaats in Friesland, net als in 1941. Een lange tocht duurt – inclusief de reis ernaartoe – in totaal zo’n negen dagen. Dit betekent dat we zeven dagen aan het roeien zijn en we per dag gemiddeld tussen de 30 of 40 kilometer afleggen. Per tocht stellen we uit onze commissie altijd een admiraal en een vice-admiraal aan. Zij zijn dan de eindverantwoordelijke voor de desbetreffende tocht.”

“Vandaag de dag gaan met een tocht rond de 30 personen mee, ter vergelijking: in 1941 gingen maar liefst 191 mensen mee!”

“In het najaar worden de tochten overigens altijd eerst wel verkend voordat ze überhaupt worden uitgeschreven. Zo moet worden uitgezocht waar de boten te water gaan, waar je kan uitstappen, maar ook waar we tussentijds overnachten. Onze volgende tocht vindt bijvoorbeeld plaats in Engeland en gaat over de rivieren Severn en Avon. Deze laatste rivier passeert onder andere de geboorteplaats van William Shakespeare en het is dit jaar precies 400 jaar geleden dat hij stierf. Dit wordt uitgebreid herdacht door de Britten, wat tot gevolg had dat het vinden van hotels een hele toer was. Er zit dus wel redelijk wat voorbereidend werk in.”

Waar ze nu in totaal met acht wherries op de botenwagen naar het buitenland afreizen, was dat vroeger wel anders. Vandaag de dag gaan met een tocht rond de 30 personen mee, ter vergelijking: in 1941 gingen maar liefst 191 mensen mee! En de boten? Die werden op een binnenvaartschip gehesen en bij aankomst in Friesland gewoon in het water los gelaten.

“Een groot verschil, dat kun je wel stellen ja,” vertelt Kwantes. “Vroeger was er gewoon niet zo gek veel om uit te kiezen. Als je ging roeien, dan was dat gewoon je sport en ging je eigenlijk altijd mee. De toertocht waar je aan deelnam was direct ook je vakantie. Nu is dat net wat anders en leven we toch in een ander tijdperk. Niet zozeer het toeren is veranderd, maar wel de wijze waarop het ervaren wordt. In het verleden ging van de aanwezigen bijvoorbeeld een deel in het hotel terwijl het andere deel ging kamperen. Helaas is dat inmiddels ondenkbaar, daar is simpelweg te weinig animo voor. Als commissie zijn we dus ook wel afhankelijk van hoe het loopt. Al met al kan je concluderen dat het wel heel bijzonder is dat in 1941 zoveel mensen meegingen, vooral als je bedenkt dat dat het eerste jaar van de oorlog was.”

“Je maakt toch leuke dingen mee waar je als toerroeier wel op beducht moet zijn”

De viering van het 75-jarige bestaan werd opgeluisterd met de doop van een nieuwe wherry genaamd ‘Workum’ door de viceadmiraal van de tocht Hanneke Schenk. Op initiatief van roeivereniging Nautilus is een nieuw type houten toerboot ontwikkeld waar tijdens de toertochten mee gevaren wordt.

“We hebben nu weer houten wherries waar we in varen en voor het ontwerp hiervan zijn de boten van 100 jaar geleden precies nagebouwd. Dit is gedaan door die vroegere boot opnieuw op te meten en al deze meetwaarden zijn in de computer gestopt en berekend. Hieruit is een nieuwe boot ontstaan, die qua materiaal uiteraard wel een stuk beter is. Het hout is bijvoorbeeld bewerkt met een stevige laag epoxy waardoor het onderhoudsvrij en goed beschermd is tegen beschadiging. In totaal zijn ze anderhalf jaar bezig geweest met het ontwerp en de bouw van de eerste boot.

Afgezien van de doop van deze boot hield bondsbestuurder Erik Kraak tijdens het diner nog een praatje en werd afscheid genomen van Rob Datema. Hij heeft twintig jaar de penningen van de toercommissie beheerd en was ook al 25 jaar lid van de toercommissie. In die hoedanigheid heeft hij ook een groot aantal tochten geleid en nieuwe projecten opgezet.”

Behalve deze speciale momenten zijn het voornamelijk de mooie herinneringen die blijven hangen. “Je maakt toch leuke dingen mee waar je als toerroeier wel op beducht moet zijn. Zo heb ik wel eens meegemaakt dat we op de Maas de sluis invoeren en de deuren dichtgingen. Er bleek een storing te zijn waardoor de deuren niet meer opengingen en we dus enige tijd moesten wachten voordat een monteur het probleem kon verhelpen. Ook zijn we wel eens met alle boten naar het buitenland gegaan en toen bleek bij aankomst dat het water veel te laag stond. De tocht was keurig verkend in het najaar, maar in de zomer had het niet geregend waardoor het bijna helemaal droog stond. Toen moest er even last-minute een oplossing worden gevonden. Je moet dus af en toe wel creatief zijn om het geheel lopend te houden.”