Merijn Soeters onder de loep

Andy Warhol zei het ooit: “in the future everyone will be famous for fifteen minutes.” Hij had het helemaal mis. Dankzij onder andere Merijn Soeters worden roeiers tijdens hun inspanning namelijk zelfs vereeuwigd.

De muur waar je vroeger je foto’s aan hing, is anno 2016 social media geworden en dankzij zijn scherpte en focus is inmiddels half roeiend Nederland voorzien van een profielfoto op Facebook of Twitter. Wie gaat er toch schuil achter die mysterieuze persoon die bij bijna alle nationale roeiwedstrijden aanwezig is en dan verstopt zit achter een gigantische telelens? Hoe heeft hij niet alleen de foto’s maar ook zichzelf ontwikkeld? Tijd om de rollen om te draaien en professioneel fotograaf Merijn Soeters zelf onder de loep te nemen.

“Al vrij snel werd ik toen gemaild door verschillende personen, met de vraag of ze een foto mochten kopen. Huh, kopen?”

“Mijn passie voor fotograferen ontstond zo’n tien jaar geleden, in het roeiseizoen 2005/2006. Ik was vice-voorzitter in het bestuur van Skøll en dus nauw bij het roeien betrokken. Ieder wedstrijdweekend werd je verwacht aanwezig te zijn, maar ik vond die weekenden vaak vreselijk saai. Een vriend van mij had op een gegeven moment een spiegelreflexcamera bij zich en tijdens een van die weekenden begon ik daar wat mee te spelen. Dat ging wel goed en ik had er veel plezier in. Sterker nog, ik vond het uiteindelijk zo leuk dat ik zelf een camera kocht en foto’s van de roeiploegen ging maken tijdens hun wedstrijden. Deze plaatste ik dan op de website van Skøll, puur voor de leuk. Al vrij snel werd ik toen gemaild door verschillende personen, met de vraag of ze een foto mochten kopen. Huh, kopen? Echt, mijn foto’s? Ik had daar nog nooit over nagedacht.”

“Voor ik het wist had ik mijn baan bij het assessmentcenter van Randstad opgezegd en spitste ik mij toe op het fotograferen. Waar ik in het begin vrij goedkope spullen had, begon ik na verloop van tijd steeds meer te investeren. Ik kocht professionele lenzen van een Formule 1-fotograaf die alles dubbel had en geleidelijk aan kreeg ik alsmaar meer toebehoren. Uiteindelijk duurde het niet lang of een van mijn foto’s werd ook gepubliceerd in een blad. Deze allereerste publicatie was een foto van de nationale damesacht. Toenmalig roeister van deze boot – en tevens clubgenoot – Marlies Smulders belde mij op dat ze een foto van de acht nodig hadden. Ik had er eentje gemaakt en daar was iedereen wel over te spreken, of ze die mochten gebruiken. Voor ik het wist prijkte mijn plaat naast het interview. Ik vond het prachtig en was er super blij mee. Vanaf dat moment ging het eigenlijk steeds sneller. Er kwamen kranten bij zoals het Parool en de NRC, en het duurde niet lang of er was geen krant meer waar ik niet in had gestaan. Van mijn hobby heb ik uiteindelijk mijn werk kunnen maken en ik ben nu al geruime tijd ZZP’er.’’

“Al met al ben ik wel een paar uur verder voordat ik dit allemaal goed bewerkt heb en het gevolg is dat de foto’s pas rond middernacht online staan”

Inmiddels loopt Merijn al enige tijd mee in het roeiwereldje en heeft hij duizenden roeiers gefotografeerd. Als er wedstrijden zijn maakt hij lange dagen en heeft hij zo zijn eigen rituelen: “Het hangt een beetje van de wedstrijd af hoe vroeg ik begin met fotograferen. De Heineken en Head bijvoorbeeld, daar ben ik vroeg bij. Echter permiteer ik mij ondertussen steeds vaker de luxe om niet bij het eerste blok te zijn. De dagen zijn lang, te meer omdat ik veel tijd besteed aan nabewerking. Meestal kom ik rond zes à zeven uur thuis ’s avonds van de roeibaan en wil ik direct de foto’s bewerken. Ze moeten namelijk wel lekker kunnen kijken en daar heb je niet altijd optimale controle over tijdens het fotograferen. Zelf kan ik bijvoorbeeld echt niet tegen een scheve horizon, dat vind ik vervelend kijken. Daarnaast moeten zowel de belichting als de compositie kloppen. Al met al ben ik een paar uur verder voordat ik dit allemaal goed bewerkt heb. Het gevolg is dat de foto’s pas rond middernacht online staan.”

Merijn besteedt dus veel tijd aan zijn foto’s en kan met recht een perfectionist genoemd worden. Hij streeft altijd naar het beste resultaat en probeert de sfeer van de wedstrijd op de gevoelige plaat mee te geven. Dit doet hij door variatie aan te brengen en vanaf verschillende plekken te fotograferen. “De eerste foto waarvan ik wist dat het raak was, was die van een skiffeur tijdens de Koninklijke Holland Beker in 2007 (foto: boven). Balancerend op het water trekt hij met tegenlicht een shirt over zijn hoofd. Voor mij was dat echt een eye-opener wat de kracht van licht was in foto’s.”

Toch ontstaan de beste foto’s vaak uit toevalligheden en heb je dat niet zelf in de hand. “Eén zo’n toevallige foto die heel speciaal was schoot ik vanaf een meter of 60 (foto: boven). Oud-olympisch medaillewinnaar Daniël Mensch vormde – nadat hij over de finish was gekomen – met zijn duim en wijsvinger een rondje ten teken dat de race goed was gegaan. Dit gebaar maakte hij naar iemand langs de kant, die vlak bij mij stond. Op het moment dat ik de foto nam zat het rondje precies voor zijn ogen en kon je zijn oog er doorheen zien. Een prachtige plaat. Een paar weken later verscheen de foto ook in het Varsity Magazine met een vrij geniale boventitel: ‘Daniël Mensch laat nog één keer zien hoeveel Varsity-blikken hij heeft’. Je kon wel stellen dat niet alleen de foto scherp was.”

Een andere roeifoto die tot mijn favorieten behoort, is die van de zware twee-zonder met Diederik Simon en Roel Braas (foto: boven). Waar je de ouwe veteraan Simon op slag had, zat de jonge en vrij onervaren krachtpatser Braas op de boegpositie. Een aparte combinatie die het op moest nemen tegen allerlei andere jonge goden in de finale van het NK. Met een machtige eindsprint weten ze uiteindelijk op de meet nog het puntje ervoor te drukken en kronen ze zich zo tot Nederlands Kampioen. Als ze over de finish heen zijn gekomen laat Diederik zich vallen in de schoot van Roel, een prachtig beeld. Het bevestigt het gevoel wat er gebeurd is en is eigenlijk heel liefdevol. De beleving en de emotie, alles wordt mooi samengevat in dat ene beeld. Fotografisch gezien was dat helemaal niet spannend, iedereen had deze foto kunnen maken. Maar dat moment, ja dat vond ik erg mooi.’’

“Ondanks dat ik met mijn foto’s mijzelf goed kan onderhouden, zie ik hier uiteindelijk te weinig toekomstperspectief in”

Al met al is het niet verwonderlijk dat Merijn inmiddels een behoorlijk archief heeft opgebouwd. Dankzij zijn jarenlange ervaring en diverse opdrachtgevers (niet alleen roeifoto’s worden gemaakt) heeft hij een breed pallet aan smaken. Voor verschillende foto’s kan je dan ook makkelijk in de bibliotheek van Soeters terecht en dankzij zijn visuele geheugen weet hij precies waar hij welke foto kan vinden. Toch is fotografie uiteindelijk niet waar zijn toekomst ligt. “Ondanks dat ik met mijn foto’s mijzelf goed kan onderhouden, zie ik hier uiteindelijk te weinig toekomstperspectief in”, zo besluit Merijn. “Ik ben sociaal psycholoog en heb gewerkt in de marketing en communicatie branche, hetgeen best goed beviel. Desondanks geeft fotografie mij wel de vrijheid om met een andere baan te stoppen op het moment dat ik het niet leuk vind. Het is echter vrij solistisch en op intellectueel gebied inmiddels weinig uitdagend meer.”

“Graag zou ik nog wel op de Olympische Spelen fotograferen, maar helaas heb ik geen accreditatie voor Rio de Janeiro. Dat vind ik wel echt heel jammer. Daarnaast zou ik puur uit nieuwsgierigheid bijvoorbeeld wel eens naar Luzern willen afreizen met één lensje en kijken wat er gebeurt. Je sjouwt normaal toch de hele dag als een pakezel rond met zo’n 15 kilo aan apparaten ter waarde van 15.000 euro. Niet zelden vraag ik mij af waarom ik niet een wat lichtere hobby heb gekozen. Maar ja, dan hou ik mijzelf voor dat ik net een timmerman ben; wil je goed werk afleveren, dan heb je goed gereedschap nodig. En weet je wat ik echt nog graag zou willen doen? Een boek publiceren, met mijn mooiste roeifoto’s. Na tien jaar fotograferen is de cirkel misschien wel rond, is mijn lustrum aangebroken en is het wellicht tijd om op een andere manier te ‘kieken’ wat ik wil.”

Foto’s: Cover Hans Willink, overig: Merijn Soeters